132. Japońskie klasyki #02: Mazda Cosmo Sport & Nissan Fairlady Z (S30).

Ponownie - Mazda i Nissan. Fairlady Z pierwszej generacji, to prawdopodobnie najbardziej znany klasyk Nissana, który do dziś dostaje drugie życie w rękach pasjonatów. Natomiast Cosmo Sport to rarytas, ten model Mazdy należy dzisiaj raczej wyłącznie do kolekcjonerów.

Mazda Cosmo Sport (1967-1972 r.)

Dwumiejscowe coupe, napęd na tył, wysokoobrotowy silnik - takie właśnie cechy posiada ten samochód. Dla mnie jest to jeden z najładniejszych japońskich klasyków. W gruncie rzeczy ten samochód od zawsze był i do dziś jest pewną osobliwością, oprócz pięknego designu, posiada również silnik Wankla (2 x 491 cm3 = 1.0L) po raz pierwszy zastosowany przez Mazdę w seryjnym samochodzie osobowym, było to również pierwsze w historii zastosowanie silnika Wankla z dwoma rotorami do seryjnego samochodu osobowego (pierwszym samochodem z silnikiem Wankla z jednym rotorem, był NSU Spider). Wprowadzenie tego typu silnika, zostało poprzedzone testowymi jednostkami, takimi jak Type L8A (2 x 399 cm3) oraz Type 3820 (2 x 491 cm3), które poddawano próbom w prototypowych pojazdach.
Z tyłu zastosowano ciekawe i zaawansowane rozwiązanie - oś De Dion. Na dodatek, generacja ta wytwarzana była ręcznie i w niewielkiej liczbie egzemplarzy (około 1500), co dzisiaj czyni z niego kosztowny obiekt kolekcjonerski.

Jeśli chodzi o silnik, obudowy rotora stworzono z chromowanego odlewu aluminiowego, obudowy boczne również zrobiono z odlewanego aluminium, te dwa elementy dodatkowo poddano natryskowi stali niskostopowej, w celu zwiększenia odporności na ścieranie. Rotor został stworzony z odlewu żeliwnego, zastosowano podwójne boczne uszczelniacze oraz potrójne uszczelniacze oleju. Wałek mimośrodowy został wykonany z kosztownej stali chromowo-molibdenowej.

W Japonii samochód sprzedawany był jako Mazda Cosmo Sport, natomiast w wersji na eksport - Mazda 110S.

Poniżej w specyfikacji, pozwoliłem sobie wyróżnić drugą serię (L10B), gdyż w porównaniu do pierwszej (L10A) posiadała trochę usprawnień i zmian. Mocniejszy silnik (128 KM i 139 Nm, wcześniej 110 KM i 130 Nm), mocniejsze hamulce, pięciobiegowa, manualna skrzynia biegów (przedtem czterobiegowa), oferowano również klimatyzację itp. Osiągi również się poprawiły, prędkość maksymalna wzrosła do 200 km/h (wcześniej 185 km/h), czas na 1/4 mili to 15.8 s (wcześniej 16.3 s). Aby z zewnątrz odróżnić L10A od L10B, wystarczy popatrzeć na przód samochodu, kształt i wielkość grilla, L10B ma większy, widać to na zdjęciach poniżej.

Obcowanie z silnikiem Wankla w latach 60, było całkiem nowy doświadczeniem. Większość krajowych, japońskich samochodów, wyposażona głównie w 4-cylindrowe silniki, po przekroczeniu 4000 rpm stawała się głośna, jak również dawało się odczuć nieprzyjemne wibracje, a po przekroczeniu 100 km/h hałas we wnętrzu nie bardzo pozwalał na rozmowę. Charakterystyka silnika Wankla powodowała, że w porównaniu do w/w, nawet do 7000 rpm silnik chodził gładko i w miarę cicho. Oczywiście miało to też swoje minusy, chyba wiadomo o co chodzi w przypadku typowego silnika Wankla - spalanie (12 litrów na 100 km) oraz trwałość.

W 1968 roku Mazda 110S przeszła pewien "test sprawnościowy", jakim było uczestnictwo w długodystansowym wyścigu Marathon de la Route na niemieckim torze Nurburgring. Zostały wystawione dwie sztuki 110S. Pierwsza z nich ukończyła wyścig na wysokim czwartym miejscu, ustępując jedynie dwóm Porsche 911E oraz Lancii Fulvia. Druga 110S nie ukończyła wyścigu, jednak niewiele brakowało - na 3 godziny do końca zdarzyła się awaria tylnej osi.

Szalona broszura Mazdy Cosmo Sport (110S): http://maydaygarage.com/2011/09/14/nostalgic%C2%A0psychedelic-wednesdays-68-mazda-110s-brochure/

Dane techniczne L10B:

Silnik: 10A (0813), 1.0L (2 x 491 cm3), Wankel

Parametry: 128 KM @ 7000 rpm, 139 Nm

Stopień sprężania: 9.4:1

Skrzynia biegów: 5-biegowa manualna

Wymiary (dł. x szer. x wys.): 4130 x 1595 x 1165 mm

Rozstaw osi: 2350 mm

Rozstaw kół przednich: 1260 mm

Rozstaw kół tylnych: 1250 mm

Zawieszenie przednie: niezależne, o dwóch wahaczach poprzecznych

Zawieszenie tylne: oś De Dion

Hamulce przednie i tylne: tarczowe

Koła przednie i tylne: 165HR15

Napęd: na tył

Masa: 960 kg

Mazda Cosmo Sport, 110S, stary japoński sportowy samochód, kultowy, klasyk, oldschool, piękny design, zdjęcia, 日本車, スポーツカー, クラシックカー, マツダ

Nissan Fairlady Z (S30) (1969-1978 r.)

Tego samochodu nie trzeba chyba nikomu przedstawiać... ale nie zaszkodzi. Choć triumfy święcił raczej wyłącznie w Stanach Zjednoczonych i Japonii, to jednak ma masę fanów na całym świecie. W 1965 r. powstał projekt "Design Project Z", w początkowym stadium zakładał budowę niewielkiego roadstera, szef projektu - Pan Matsuo skłaniał się do tego, co dziś oglądamy jako oryginalne Fairlady Z pierwszej generacji, podczas gdy zarząd naciskał na stylistykę bardziej odpowiadającą Fairlady (jak wiadomo Fairlady oraz Fairlady Z to zupełnie inne samochody). Pan Matsuo zdawał sobie sprawę, że w porównaniu do Fairlady, kolejny sportowy samochód ma oferować więcej praktyczności i komfortu, dlatego podjął decyzję o włączeniu do projektu nadwozia typu fastback coupe. Fairlady Z miał być samochodem oferowanym głównie na rynku Amerykańskim i Japońskim, stąd też po wejściu w USA nowych przepisów bezpieczeństwa, zdecydowano się na porzucenie planu budowy roadstera, a skupienie się na coupe. Zaczęły powstawać kolejne prototypy Fairlady Z, ostatni z nich został stworzony w 1968 roku, natomiast rok później samochód gotowy był do sprzedaży.

Pierwsza generacja (S30) była fenomenem, świetnie się sprzedawała (około 500000 sportowych samochodów w ciągu 9 lat), głównie dzięki bardzo atrakcyjnej cenie w stosunku do wszystkiego, co oferowała. Zapotrzebowanie na ten samochód było niewiarygodne, a sukces osiągany w ekspresowym tempie, wg znanej firmy Kelley Blue Book zajmującej się wyceną samochodów, już rok po premierze, używane egzemplarze kosztowały więcej, niż nowe z salonu!

Nazwa Fairlady Z została odziedziczona po poprzednich modelach, czyli po prostu Fairlady (od modelu SPL212), był to roadster produkowany w latach 1960 - 1970. Natomiast słowo "Fairlady" wzięło się od Broadway'owego musicalu "My Fair Lady" z 1958 roku, który oglądał prezydent Nissana Pan Katsuji Kawamata i stamtąd zaczerpnął inspirację.

Poza Japonią, samochód znany był jako Datsun 240Z (L24 2.4L 151 HP), 260Z (L26 2.6L 139-165 HP) oraz 280Z (L28E 2.8L 150-170 HP), ta ostatnia wersja sprzedawana była tylko w USA. W Japoni, tradycyjnie silniki były mniejsze, ze względu na spore opłaty za pojemność powyżej 2.0L, dlatego Fairlady Z sprzedawane było z jednostkami L20 (2.0L) o mocy 130 KM, ale była jeszcze wersja Z432 (PS30), produkowana do 1973 r., która posiadała silnik S20 2.0L 160 KM (z pierwszego Nissana Skyline GT-R), model ten wykorzystywała również japońska policja, głównie do pościgów na autostradach. Jako ciekawostka - silnik obecny w Z432 montowano też w wyścigowym Prince R380. Była jeszcze odmiana wersji Z432 przeznaczona wyłącznie do sportu, zwała się Z432-R (PS30SB), dzięki zastosowaniu wielu elementów z włókna szklanego oraz generalnemu odchudzeniu samochodu, masa była dużo niższa w porównaniu do zwykłej wersji, silnik przeszedł modyfikacje, przy kupnie można było sobie dobrać przełożenia skrzyni biegów.

S30 miał wiele sukcesów w sporcie. Kierowcy tacy jak Pete Brock oraz Bob Sharp sprawili, że samochód ten (jak i marka Datsun) cieszył się ogromną reputacją. W Ameryce wygrywał w takich seriach wyścigowych jak np. International Motor Sports Association (IMSA) GT/U (mistrz 1974-1976) czy Sports Car Club of America (SCCA) C/P (mistrz 1970-1978 oraz 1986).

Również w rajdach okazał się zwycięski, np. Safari Rally 1971 (pierwsze miejsce), Monte Carlo Rally 1972 (trzecie miejsce), Southern Cross Rally 1972 (drugie miejsce), Safari Rally 1973 (pierwsze miejsce), Rally of Portugal 1974 (drugie miejsce), SCCA Rally Championships (mistrz w latach 1975, 1976 i 1977), Acropolis Rally 1977 (trzecie miejsce) itp.

W Azji, S30 wygrywał w takich wyścigach jak np. Singapore Grand Prix GT, Selangor GP, Japanese Grand Prix, All Japan Suzuka 1000km itp.

W 1975 roku, 240Z przystąpił do 24 Hours Of Le Mans, ukończył go na pierwszym miejscu w klasie pojemności silnika 2001-2500 cm3 (oraz na 26 miejscu ogólnie).

Niektórzy ludzie kojarzą Datsuna wyłącznie z niedrogimi samochodami, natomiast marka ta do lat 80 (później samochody sprzedawane były już jako Nissan), osiągała znakomite sukcesy w sporcie, dzięki takim modelom jak np. Sports (Fairlady), 1200 (Sunny), 240Z/260Z/280Z/280ZX (Fairlady Z) czy też 510, 610 i 710 (Bluebird) itp.

Specyfikacja dla wersji Fairlady Z432:

Silnik: S20, 2.0L (1989 cm3), R6, DOHC, 24V

Parametry: 160 KM @ 7000 rpm, 177 Nm @ 5600 rpm

Stopień sprężania: 9.5:1

Średnica cylindra x skok tłoka: 82 x 62.8 mm

Skrzynia biegów: 5-biegowa manualna

Wymiary (dł. x szer. x wys.): 4115 x 1630 x 1290 mm

Rozstaw osi: 2305 mm

Rozstaw kół przednich: 1355 mm

Rozstaw kół tylnych: 1345 mm

Zawieszenie przednie i tylne: niezależne (kolumna MacPhersona, wahacz skośny)

Hamulce przednie: tarczowe

Hamulce tylne: bębnowe

Koła przednie i tylne: 6.95H-14

Napęd: na tył

Masa: 1040 kg

Stosunek mocy do masy: 153,8 KM na tonę

Stosunek masy do mocy: 6,5 kg na KM

Pojemnościowy wskaźnik mocy: 80,4 KM z litra

Nissan Fairlady Z S30, Datsun, 240Z, 260Z, 280Z, stary japoński sportowy samochód, kultowy, klasyk, oldschool, piękny design, zdjęcia, 日本車, スポーツカー, クラシックカー, 日産

Źródła:

http://netaki.fc2web.com/JSCbk/13.htm
http://zhome.com/
http://www.datsunhistory.com/
http://www.topspeed.com/cars/nissan/1970-1978-nissan-z-cars-first-series-240z-260z-and-280z-ar36401.html
http://www.zcca.org/site/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=79&Itemid=470
http://geibunsha.co.jp/mag/nh/en/
http://web.archive.org/web/20010627130720/http://members.nbci.com/craigpage/PG16.HTM
http://www.mazda.com/mazdaspirit/rotary/story/p3.html 
http://auto.howstuffworks.com/nissan-z-history2.htm